De Raad van State heeft vandaag haar advies gepubliceerd over het wetsvoorstel betaalbare huur. De wet moet onder andere excessieve prijsstijgingen in de middenhuursector aan banden leggen, zodat huurders weer een prijs betalen die past bij de kwaliteit van hun woning.
De Raad van State schrijft in het advies begrip te hebben voor de maatregel uit het wetsvoorstel dat huurprijzen voor sociale huurwoningen dwingend worden voorgeschreven. Tegelijkertijd vraagt de Raad aandacht voor het effect van de regulering op het aanbod aan huurwoningen. Zij adviseert de regering om nader in te gaan op de vraag of er voldoende betaalbare woningen beschikbaar blijven.
Minister Hugo de Jonge: “Dit is een belangrijke stap op weg naar de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel. Huurders rekenen op de overheid om in te grijpen als huren in de middenhuursector onbetaalbaar worden. En investeerders en verhuurders willen duidelijkheid over beleid, zodat ze kunnen blijven investeren in betaalbare middenhuurwoningen en woningkwaliteit. Ik ben blij om te lezen dat de Raad van State begrip heeft voor deze uitgangspunten. De Raad adviseert ons om op een aantal punten meer duidelijk te verschaffen. Daar zijn we al mee aan de slag gegaan en we maken de wet nu verder gereed voor behandeling door de Tweede Kamer.”
Betere bescherming voor huurders
De Raad van State schrijft in haar advies: “Door de krapte op de huurmarkt is overheidsingrijpen voor een betere huurdersbescherming te begrijpen.” Mensen met een middeninkomen komen op de huidige woningmarkt erg moeilijk aan een betaalbare huurwoning. Ruim de helft van de private huurwoningen waar al huurprijsbescherming geldt, wordt te duur verhuurd. En nieuwe bewoners betalen regelmatig fors meer voor dezelfde huurwoning. In 2023 betaal je als nieuwe huurder voor een vrije sectorwoning gemiddeld 10,9% meer dan de vorige bewoner(s). Dit is de sterkste stijging sinds 2014.
Met het wetsvoorstel betaalbare huur komt hier een einde aan. De voorgenomen regulering van de middenhuur biedt huurders betere bescherming tegen te hoge huurprijzen. Het dwingend maken van het woningwaarderingsstelsel (WWS) zorgt ervoor dat er daadwerkelijk handhaving plaats kan vinden op de maximaal toegestane huurprijs.
Blijven investeren in middenhuur
Om middenhuur weer betaalbaar te maken is het cruciaal om niet alleen te focussen op regulering, maar ook op het realiseren van een aantrekkelijk investeringsklimaat voor nieuwe betaalbare woningen. De Raad van State adviseert om onder andere meer duidelijk te verschaffen over de investeringsbereidheid. Met verschillende instrumenten (waaronder de Startbouwimpuls, de Woningbouwimuls en de Woondeals) werken we aan het terugdringen van het woningtekort. Ook bij de vormgeving van de regulering wordt rekening gehouden met de investeringsbereidheid. Onlangs heeft de minister de tijdelijke prijsopslag voor nieuwbouw verhoogt van 5% naar 10%. Deze prijsopslag kan gerekend worden voor woningen waarvan de start van de bouw vóór 2026 plaatsvindt. Daarnaast wordt het Woningwaarderingstelsel gemoderniseerd, waardoor het stelsel beter aansluit bij de kwaliteit van nieuwe middenhuurwoningen. Zo krijgen de energiezuinigheid van een woning en de buitenruimte een betere waardering. Het gehele pakket aan maatregelen en hoe dit bijdraagt aan voldoende betaalbare woningen zal nader worden onderbouwd in de toelichting van het wetsvoorstel.